Posted on

Strategy vs Tactic

บอร์ดเกมเป็นเกมที่ต้องการ Strategy และ Tactic ครับ แต่ว่าสองคำนี้ต่างกันยังไง?

เทียบง่ายๆ Strategy คือการวางแผนภาพใหญ่ ว่าเรากะจะชนะยังไง เช่น ทีมบอลนี้ เน้น บุกแหลก หรือ อุดแหลก (ภาษาบอร์ดเกมก็ เล่นสายอะไร) แต่ Tactic ก็คือ การใช้ความสามารถบางอย่างให้ Strategy สำเร็จ เช่น tactic การต่อบอล การเข้าไปตัดบอลฝั่งตรงข้าม อันนี้ไม่ใช่ภาพใหญ่ แต่ทำให้ภาพใหญ่สำเร็จ Tactic นี่มันจะออกไปทาง Execution ครับ

อีกนิยามที่ผมชอบคือ

Strategy = Doing Right Thing (ทำสิ่งที่ควรทำ)
Tactic = Doing Thing Right (ทำได้ดี)

ทุกวันนี้ผมทำงานด้านการวางแผนกลยุทธ์องค์กร ก็เห็นคนใช้สลับกันบ่อยๆ บอกว่ากำลังวางกลยุทธ์ แต่จริงแล้วคือ Tactic … แบบว่าปนๆกัน

บางทีที่คนไทยใช้สับสนกัน อาจจะเพราะ คำมันสับสนง่าย ทำให้ไม่เห็นความแตกต่างและไม่เห็นความสำคัญของสองคำนี้ แต่ว่าจริงๆแล้วสำคัญครับ เพราะเราต้องแยกให้ออกว่า ตอนนี้เรากำลังใช้ Strategy อะไร และ ต้องใช้ Tactic อะไร

นอกจากนี้เวลามีปัญหา เราต้องคอยประเมิณว่า ปัญหาของเราตอนนี้เป็นที่ Strategy หรือ เป็นปัญหาที่ Tactic

ผมเชื่อว่าพวกเราเวลาเล่นบอร์ดเกมเยอะๆแล้วจะมีความยึดติดน้อยลงนะ เพราะจะเล่นเกมให้ดี ต้องไม่ยืดติดกับแผนอะไรบางอย่างจนเกินไป แต่ต้องมี Flexibility สูง ปรับเปลี่ยนได้ตามสถานการณ์

พวกเรานักเล่นบอร์ดเกม จริงแล้วผมมองว่าพวกเราคือ Strategist กันโดยธรรมชาตินะ ถ้าเข้าใจความแตกต่างระหว่าง Strategy กับ Tactic แล้ว ผมเชื่อว่าพวกเราจะเล่นบอร์ดเกมต่างๆได้ดีขึ้น รวมถึงวางแผนกลยุทธ์ในการทำงานได้ดีขึ้นด้วย

ที่มารูปครับ https://www.slideshare.net/M…/mba-asap-operations-management

Posted on

Game Theory ในการเล่นบอร์ดเกม

10363847_1009431989086310_3197580722242552842_n

Game Theory เป็นคอนเซปที่โด่งดังที่ทุกคนคงรู้จักนะครับ บอร์ดเกมที่พวกเราเล่นๆกัน ก็มันจะมีหลักการของ Game Theory แทรกอยู่เสมอๆ ทำให้ผู้เล่นให้สับสนเล่นว่าควรจะตัดสินใจวางแผนยังไงดี ที่เราจะเจอบ่อยคือ Prisoner’s dilemma ครับ

เช่นในเกม Carcassonne ที่เวลาเรากับเพื่อนกำลังร่วมกันสร้าง City ถ้า 2 คนช่วยกันจั่วและก็แบ่งๆแต้มกันไป แต่ถ้าเราวาง Meeple เพิ่มเพื่อเอา Majority โดยกะจะเอาแต้มคนเดียว (Take All) ซึ่งก็มีความเสี่ยงว่า เพื่อนจะไม่ช่วยเรา เราต้องลุ้นจั่ว tile คนเดียว แถมอาจจะเพื่อนโดนกันจนปิดเมืองไม่ลง และ ตัว Meeple เราจะไม่ได้กลับขึ้นมือ ซื่งถือว่าสาหัสมาก ดังนั้น การตัดสินใจที่ฉลาดอาจจะเป็นร่วมมือกัน (แต่ก็นั่นหล่ะครับ หลายๆครั้งกระทั่งตัวผมเองก็เลือกที่จะ Take All แล้วก็เจ๊งไป)

หรือกรณีที่สนุกมากคือการร่วมมือและหักหลังกันครับ เช่นในเวลาเล่นเกม 3 คน ปรกติถ้า 3 คนฝีมือพอๆกัน โอกาสชนะของแต่ละคนก็ 1/3 แต่ถ้ามีสองคนจับมือกันรุมอีกคน (ในคาทานเจอผมโดนบ่อย 555) โอกาสชนะของคนที่จับมือกันจะเพิ่มเป็น ½ ซึ่งถือว่าเยอะทีเดียว แล้ว2คนนี้ค่อยมาไฟวท์กันทีหลัง แต่ทีนี้ ถ้ามีคนนึงหักหลังเพื่อน คนที่หักหลัง จะมีโอกาสชนะเพิ่มขึ้นมากกว่า ½ ในทันที แต่ทีนี้ ถ้าทั้ง 2 คน หักหลังกันเอง จะกลายเป็นว่าอาจจะแพ้ทั้ง 2 คน แล้วคนที่ 3 ที่ตอนแรกจะโดนรุมกลายเป็นได้เปรียบขึ้นมาจนอาจจะชนะได้ ทีนี้เราจะเล่นยังไงดี สุดท้ายทุกคนก็เลยอาจเลือกที่จะเล่นต่างคนต่างเล่น เพราะการร่วมมือกัน มันไม่ได้การันตีว่าเราจะชนะ

แต่ก็นั่นหล่ะครับ การจับมือกัน และ การหักหลังกัน ก็ยังเกิดตลอดเวลาในการเล่นบอร์ดเกม (เล่น Caylus นี่เจอตลอด วัดใจกันมากว่าจะโดนหักหลังมั้ย) แต่ปรกติแล้ว การจับมือกันนี่ก็มันจะเกิดตอนมีคนนึงเริ่มทิ้งห่าง แล้วที่เหลือต้องร่วมมือกันเพื่อตามให้ทัน

นี่ก็คร่าวๆนะครับ เล่นบอร์ดเกมมันดีตรงนี้หล่ะครับ ที่เราจะได้ศึกษาหลักจิตวิทยาไปได้โดยไม่รู้ตัว 😀

Posted on

การวาง Road Map (ในการเล่นเกม)

17814_1006178076078368_6935551223755936036_n

การเล่นบอร์ดเกมบ่อยๆนี่ เราสามารถเรียนรู้เรื่องการวาง Road Map Strategy ได้นะครับ แม้จะไม่รู้ตัวเลยก็ตาม

คือเวลาเราได้เล่นเกมใหม่ๆ เรามักจะสับสนว่าจะเริ่มเล่นเกมนี้ยังไงดี แต่จริงๆแล้วถ้าเรามีหลักการอยู่ เราก็สามารถเล่นเกมนั้นได้ง่าย แถมดีไม่ดีจะชนะ คนสอนเราด้วยซ้ำไป

หลักการง่ายๆข้อหนึ่งก็คือการวาง Road Map ของเกมครับ ถ้าไม่มี Road Map นี้แล้ว Action ของเราก็จะสับสนวุ่นวาย โดยเฉพาะเกมอย่าง Agricola ที่เล่นไปวันๆไม่ได้เด็ดขาด ต้องมีแผนคร่าวๆในใจ

Road Map วางยังไง … ง่ายๆก็คือแบ่งตัวเกมออกเป็นท่อนๆครับ เช่น ช่วงต้น ช่วงกลาง ช่วงปลาย แล้วเล็งๆไว้เลยว่าแต่ละช่วงจะเน้นทำอะไร เราอาจจะแบ่งช่วงตาม Phase ของเกมก็ได้ เช่นใน Agricola มี 6 Harvest เราก็แบ่งเป็นช่วงละ 2 Harvest … อันนี้ตัวอย่างนะครับ

ช่วงต้นเกมจะวางแผนยากที่สุดครับ เพราะมันคือทั้งหมดของเกมเลยทีเดียว

เรามาดูการวางแผนช่วงต้นเกมกันว่าจะทำอะไรดี อันนี้เป็นวิธีของผมนะครับ ผมมักจะนั่งเล็งดูครับว่าเกมนั้นๆ มี Constrain อะไรบ้าง เช่น ใน Agricola ผู้เล่นจะมีปัญหาเรื่องข้าว หรือ ใน Catan เราจะมีปัญหาเรื่องจำนวนทรัพยากร

ดังนั้นถ้านึกไม่ออกบอกไม่ถูก 1st Priority ที่ควรทำใน Phase 1 ก็อาจจะเป็นแก้ปัญหา Constrain ของเกม เช่น ใน Agricola อาจจะเริ่มจากการสร้าง Food Engine ไว้ผลิตอาหารใช้ตลอดเกม หรือ ในคาทานก็อาจเป็น รีบไปเก็บทรัพยากรที่ขาด หรือ รีบสร้าง Port และ ถ้าเป็นไปได้ อาจจะมี 2nd Priority พร้อมกันไปเลยว่า ต้องเตรียมตัวสำหรับสิ่งที่วางแผนจะทำใน Phase 2

นักเล่นเกมมือเก่าๆ จะไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องการวาง Road Map ครับ เพราะเค้าคำนวนเป็นกันจนเข้าเลือดแล้ว แต่นักเล่นมือใหม่ๆ จะสับสนชีวิตในเรื่องพวกนี้อยู่มาก ไม่ใช่ว่าไม่ฉลาดนะแค่พึ่งเริ่มหัด

แต่ถ้าจะถามว่า จะปรับใช้เรื่องนี้ใช้ชิวิตประจำวันยังไง อันนี้ก็ไม่น่าจะยากนะครับ ผมคงไม่อาจเอื้อมมาสอนทุกท่านหรอกครับ

ที่เล่ามาก็ไม่มีอะไรหรอกครับ แค่กว่าผมจะจับประเด็นง่ายๆนี้ได้ ก็เล่นแพ้ย่อยยับไปหลายเกมเลยครับ

Posted on

Strategy vs Tactic

บอร์ดเกมเป็นเกมที่ต้องการ Strategy และ Tactic ครับ แต่ว่าสองคำนี้ต่างกันยังไง?

เทียบง่ายๆ Strategy คือการวางแผนภาพใหญ่ ว่าเรากะจะชนะยังไง เช่น ทีมบอลนี้ เน้น บุกแหลก หรือ อุดแหลก (ภาษาบอร์ดเกมก็ เล่นสายอะไร) แต่ Tactic ก็คือ การใช้ความสามารถบางอย่างให้ Strategy สำเร็จ เช่น tactic การต่อบอล การเข้าไปตัดบอลฝั่งตรงข้าม อันนี้ไม่ใช่ภาพใหญ่ แต่ทำให้ภาพใหญ่สำเร็จ

คนไทยใช้สับสนกัน ทำให้ไม่เห็นความแตกต่างและไม่เห็นความสำคัญของสองคำนี้ แต่ว่าจริงๆแล้วสำคัญครับ เพราะเราต้องแยกให้ออกว่า ตอนนี้เรากำลังใช้ Strategy อะไร และ ต้องใช้ Tactic อะไร

เรา ต้องคอยประเมิณว่า ปัญหาของเราตอนนี้เป็นที่ Strategy หรือ เป็นปัญหาที่ Tactic! บางที เล่นๆไปต้องเปลี่ยน Strategy ไปเลยก็มี

ผมเล่นบอร์ดเกมเยอะแล้วมันยึดติดน้อยลงนะ เพราจะเล่นเกมให้ดี ต้องไม่ยืดติดกับแผนอะไรบางอย่าง แต่ต้องมี Flexibility สูง ปรับเปลี่ยนได้ตามสถานการณ์

เปลี่ยนแนวความคิดง่ายๆ คุณก็จะเล่นบอร์ดเกมได้เก่งขึ้นละครับ!
(ส่วนจะไปปรับใช้ยังไงในชีวิต ทุกท่านฉลาดอยู่แล้ว ผมสอนไม่ได้หรอกครับ)